“Remdaihnak cu nan zate hnen ah um ko seh”

Upat tlak zet mi le ram hrangih a tul mi tuanvo a tuan tu upat tlak mi pawl, Myanmar ram Pope aiawh Msgr. Andrea Ferrante, Myanmar Christian Council (MCC) Bishop pawl, thla a cam pi tu pawl le u le nau pawl “Peace be with you” “Remdaihnak cu nan zate hnenah um ko seh” ti ih cibai buk awk nak tongkam cu kum reipi lai in mitin, biaknak phunkim a bia tu zatei khat le khat cibai an buk awk caan ah an rak hmang  a si.

Ziang hmuahhmuah a uk tu Pathian cu naute ih a suahnak a si. Minung si nak la in thihnak tuar tiangih a niam bik si nak a la tu Pathian ih minung sinak a lak nakcu nu pakhat ih pum sung in a thok ih Bethlem khua caw rawl ei nak kuang ah langsar zet in in rak hmuh zo a si. Khristu a suak tikah “Leilungpi ramdainak ngah hramseh” tin vancungmi pawl in sunlawih hla sak phah in Pathian in huhim tu nei lo naute pakhat in a suah ti mi thuthang kha an rak sim a si. Naute pakhat ah zianghman keng mi um lo, thiam mi tla um lo, ol tei siat cih thei mi dinhmun ah a um. Asinan naute pakhat cu kan mah ih thinlung sung ah lut theinak a nei. Kan mah khal thleng awk ter theinak thiam nak khal a nei. Naute in kan nih minung pawl cu ol tei siat thei kan si, rikhiah ih a nung tu kan si ti mi kha in mang ter sal. Curuangah Pathian in a neih mi thil ti thei nak pawl kha tang ih minung si nak a lak nak in rualrem tei ih um theinak lamzin tha sawn kha in zirh a si.

Khristu cu a ral pawl ih kaih a tuar hlan te ah a mah thawi a um tu a dungthluntu pawl kha thazang a rak pek a si.

“Nan hnenah hnangamnak ka lo tanta. Keimah ih hnanganak ka lo pek a si. Leilungmi ih pek vekin ka lo pe a si lo. Donhar le vansang in um hlah uh, nan thin khal phang hlah uh” (Johan 14:27). Khristu ih mi a siat suah lo nak lamzin kha dungthluntu pawl in an co hlang thei lo. Khristu kha a that tu ding ral pawl an um ti kha an thei. Cucu khristu in a thei nain remdaihnak thu lawng kha a rak sim. A dungthluntu pawl ih an cohlan thei lo nak cu mi siatsuah duhnak ah a rak thleng aw tin Bible in in hmuh.  Khristu kai dingih an rat tikah a mah humhim dingih nam a suah tikah Khristu in “Na naa kha a bawm ah thun sal aw” (Johan 18:11) ah a rak dawn.

A tho sal mi Khristu le Khristian pawl ih remdaihnak cu hriamhrei tel lo ih rem daihnak a si. Jesuh Khristu cu a san ih zirin ramthu, miphun dinhmun pawl kha hriamhrei kai lo in remdaihnak ngah nak ding hrang an rak tuah. Kan nih khristian zate khal hi a thianghlim zet mi tidan kha titte khan in kaihremnak pawl kha hrial dingah in sawm a si. Miniam bik pawl kha lainat nak thinlung thawn bom cu natnak a tuart u pawl kha a hnem thei, hriam hma a tuah tu pawl khal dam ter thei nak a nei ding a si.

Mitin cun remdaihnak kha kan duh cio, kan tul cio. Asinan nikhat hnu nikhat a thang sinsin mi leilung pi ruangah kan thin a har cio. Bulpak pakhat cio lawng si lo in ram pakhat pi in a him nawn loin kan ruat. Remdainak ti mi cu hmunhla pi ih a um mi thil a si tin an ruat. Remdaihnak hrangti in raldo dingin tim an tuah. Ram mipi pawl in an ram hoha tu pawl cu do kap nak hrangah an man cia lo, in rak do tu pawl kha an lehrulh sal lo. Do awknak kha do awknak thawi leh rulh lo a sile a dik lo mi uk awknak, thil ti thei nak a nei lo mi uk tu tin an mawh thluh. Cutin leilung ih ram zate vekin khat le khat zuam aw in hriamhrei an kai. Khat le khat hriamhrei zuamawk nak ruangah 2024 ah Dollar 2718 billion tiang an rak hmang tin leitlun ral cazin in an lang ter a si. Ramtin in hriamhrei hman nak ti mi cu tuah tengteng dingmi a si tin an tuah.

Hi buainak ih hram pi cu ram khat le ram khat pawlkom awk nak kha daan le dun pawl, a ding mi a hman mi pawl, khat le khat neih tul mi zumnak pawl par ah hmun ter lo in tihphan nak thinlung pawl, nehsawh duh nak pawl par ih an din ruangah a si. Kan ngah sal mi cu minung pawl cu a cem thei lo mi tih phan nak thinlung pawl thawn an nung a si. Ziangtik lai caan khal ah kap do nak a suak thei ti mi don har nak thinlung thawn an nun a si. Ral do tihnak thinlung kan neih sungah cun hriamhrei hmannak kha kan cawl ter thei lo ding a si. Tuisun leilungpi ah rei a daih mi rem daihnak kha lang ter thei dingin hriamhrei kainak si lo in, ram khat le ram khat kar lak ih upat awk nak, khat le khat bom awk ton nak lawngin kan lang ter thei ding a si ti mi kha hnget khoh zet ih theih a tul a si.

Curuangah Pope in kap do awk nak cawl dingin a rak sim a si. Hriamhrei thlah ti mi zawn te ah raldo awknak thlah ti hnak in kan thinlung le kan ruahdan pawl ih kan bun mi hriamhrei kha thlah sawn dingin Pope in in sawn a si. Remdaih nak ti mi cu kan feh rero mi tumram pakhat aiih a hlei fuan mi thil pakhat a si. Remdaihnak ti mi cu khual tlawng nak pakhat a si vekin tu ih a cang rero mi thil pakhat khal a si. Remdaihnak cu a um taktak ih kan thinlung sungah hmun a luah duh a si. Kan nih pawl cu remdaihnak thawn hnget zetin tem tlang in kan thinlungih hmun kan pek a si le remdaihnak ih a hlunghlai nak kha  kan kiangkap ah kan hlawm ve thei ding asi. Curuangah St. Augustine in “It you wish to draw others to peace, first have it yourselves; be steadfast in peace yourself. To inflame others, you must have the flame burning within you” “ Midang pawl kha remdaihnak ih hruai na duh a si le hmaisabikah nangmai hnenah remdaihnak neih hmaisa a tul. Remdaihnak ah um ciamcin aw. Mipakhat khat meisa cawn ter na duh a si le na sung ih meisa a um hmai a tul a si” tin a rak zirh a si.

Hriamhrei thlah a tul nak a dang thu pakhat cu zumnak thu ah a si. Minung pawl ih ruah dan le tongkam pawl ah hriamhrei an bun rero kha leitlun hmun tinkim ah kan hmu thei a si. Ram do awk nak pawl, kaihrem awk nak pawlah kawhhran thu kha an hmang thlang. Pathian ih hmin kha hitin dik lo zet ih hman nak pawl kha kham dingin zumtu kan zaten tuanvo kan nei a si. Curuangah thlacamnak pawl, thlarau hrang zuamnak, khawhhran khat le khat hlawmawk nak pawl cu remdaihnak lang ter theinak lamzin tha a si. Leitlunih a um mi kawhhran lam pawlkom awknak tinin huatawknak pawl ai in khat le khat thu rel tlangnak a um nak hmun, dingfelnak pawl tuah in, ngai dam awk nak a um nak hmun “Remdaihnak Inn pawl” cang dingah kan tuan tlang ding a si.

Reidaihnak lang ter tu pawl cu a ngaingai ih mi thluasuah pawl an si. Myanmar rampi remdaihnak hrangah lamzin a phunphun ih an zuam rero nak kha Pathian in thluasuah pek in 2026 kum cu kawl rampi hrang lawng si lo in leitlun pi hrang remdaihnak kum si hram seh tin thla kan cam pei uh.

Tui ni leilungpi ah ral do nak pawl, kaihrem nak pawl le rualrem lo nak pawl ruangah mi tampi ruahsan nak pawl a derdai konan, remdaihnak cu minung pawl hrangah a hlo thei lo mi tulnak si dingin a um ringring lai a si.

Huat nak le kaihremnak pawl cu milai ih cah lo nak in a ra suah ko nan, ngaidam nak le zaangfah lainat nak pawl cu milai kha tunding sal thei nak thazaang pawl a si.

Thu rel tlang nak, thu ngai thei nak le tuar theinak pawl cu bangawk lo nak pawl lak ah lilawn in dawn sak a si.

Tha mal pawl, farah harsa pawl le ral tlan pawl ih aw kha a hleice in ngaisak cio uh si.

Remdaihnak kha tong fang in lawng si lo in tuahnak tla tel in tetti hmuh thei cio uhsi.

Aw… a tha bik mi Pathian, na remdaih nak cu leitlun ih buainak zate hnak in a sang mi remdaihnak a si. Leitlun hmun tinkim ah duhdawtnak le ruahsan nak keng vevo thei dingin kan zaten remdaih keng tu in si ter hram aw.

Hi thlacam nak pawl cu na zaangfah lainat nak kha zum in kan thinlung zaten kan lo dil a si. Amen.